Gaz alarm cihazı nedir, ne amaçla kullanılır, doğalgaz tesisatına gaz alarm cihazı taktırmak zorunlu mu? 

Bu sorular hemen tüm doğalgaz kullanıcılarının merak ettiği sorulardır.  Gaz alarm cihazları, hem doğalgazda hem LPG' de kullanılabilen ev ve benzeri yerlerde kullanılmak üzere havadaki patlayıcı gazları algılayabilmek için tasarlanmış cihazlardır. Bu tür tehlikeli gazların tespit edilmesi durumunda, cihaz buzzerı (zil) ile sesli ve ışıklı uyarı sağlar. Röle çıkışı ile alarm durumunda çalışması istenilen selenoid vana, siren gibi cihazlara bağlanabilir. Ortamda bulunan gazların patlama veya parlama oluşturmayacak konsantrasyon sınırına Alt Patlama Sınırı (APS) denir. Doğalgazın APS değeri  %5, LPG (tüpgaz)’ın  %3‘ dür. Gaz alarm cihazı, gaz sızıntısı bu değerin beşte birine ulaşmadan alarm vermeye başlar. Doğalgaz için %0.5 veya 5000 ppm, LPG için ise de %0.3 veya 3000 ppm alarm verme noktalarıdır.

Gaz alarm cihazı zorunlu mu? "İgdaş İç Tesisat Teknik Şartnamesi' ne" göre; konutlarda gaz yakıcı cihazların bulunduğu mahalde tavanda ahşap veya benzeri tutuşabilecek malzeme olması, doğalgaz boru güzergahı üzerinde borunun geçtiği ve sabitlendiği yüzeylerde tutuşabilecek malzeme olması durumunda gaz alarm cihazı ve selenoid vana zorunludur. Ayrıca konut harici tüm doğalgaz kullanan yerlerde (dükkan, ticari ofis, cafe, pastane, kazan dairesi vb. gibi) zorunludur.

Gaz alarm cihazının tek başına takılması çok anlam ifade etmemekle birlikte bir selenoid vana ile elektriki olarak irtibatlandırılması halinde ciddi manada koruyucudur. Alarm cihazı gaz kaçağını sensörleri yardımı ile tespit ettiğinde hem sesli uyarı verir hem de kontak çıkışına bağlı bir selenoid vana varsa bu vanaya elektrik göndererek bobininin elektriklenmesini ve içindeki pimin bobinin manyetik etkisi ile atmasını sağlar. Böylece pimin atması ile kapanan diyafram gaz akışını keser.


Doğalgaz alarm cihazı turuncu ışık neden yanar?

Gaz alarm cihazı turuncu ışık ve sarı ışık alarm cihazı veya selenoid vana bağlantısında arıza olduğu anlamına gelir. Bu sorunlar giderildikten sonra gaz alarm cihazında yeşil ışık yanmalıdır.


Gaz alarm cihazı nasıl susturulur?

Böyle bir durumda ilk önce sayaç önünde bulunan vana kapatılır (her ne kadar selenoid vana gazı kesiyor olsa bile, arıza olasılığına karşı). Ortam havalandırılır, elektrikli cihaz ve anahtarlara dokunulmadan hemen yetkili bir mühendislik firması ile temasa geçilir. Firma LPG veya doğalgaz kaçağının nereden olduğunu tespit ederek giderir ve selenoid vanayı el ile kurarak tekrar açık pozisyona getirir. Piyasada bulunan bazı gaz alarm cihazları yemek buharından, ortamdaki toz, duman ve nemden etkilenerek arıza verebilir. Normalde gazın kesilmesi ve ortamın havalandırılması ile susması gereken gaz alarm cihazı bu gibi durumlarda ortamı havalandırsanız bile sürekli ötmeye devam edebilir. 

Tesisatınızda gerçekten bir kaçak olup olmadığının tespiti yapılmadan alarm cihazınızın arızalı olup olmadığı hakkında fikir beyan etmek yanıltıcı olabilir. Hassas bir burnunuz var ise gaz alarm cihazının ötmesine neden olacak gaz kokusunu duymanız gerekir. Doğalgaz tesisatında kaçak olup olmadığını anlamak için her ne kadar hassas bir burun yeterli olsa da gaz kaçağının nereden olduğunu anlamak uzmanlık ve teknik araç gereç gerektirir.



Engin AVCI

Makine Mühendisi